Một trong những quy tắc thường gây tranh cãi và nhầm lẫn nhất trong môn thể thao vua chính là luật việt vị. Vậy, quy định này được đặt ra nhằm mục đích gì và cầu thủ đứng ở vị trí nào thì bị xem là phạm luật? Tất cả những thắc mắc này sẽ được nhà cái NN88 giải đáp trong bài viết sau đây, mời bạn đọc đón xem.
Tổng quan về luật việt vị
Theo luật do IFAB ban hành và FIFA quản lý, kiểm soát thì một cầu thủ được coi là phạm luật việt vị nếu:
- Cầu thủ đó đứng gần khung thành đối phương hơn cả bóng và cầu thủ phòng ngự áp chót (thường là hậu vệ cuối cùng ngoài thủ môn).
- Tình huống này xảy ra tại thời điểm đồng đội chuyền hoặc chạm bóng, chứ không phải lúc cầu thủ nhận bóng.

Tuy nhiên, cầu thủ chỉ bị thổi phạt nếu họ tham gia trực tiếp vào tình huống. Nghĩa là, họ nhận hoặc chơi bóng từ vị trí việt vị, làm ảnh hưởng đến khả năng ghi bàn của đối phương hoặc cố tình chiếm lợi thế. Nếu cầu thủ chỉ đứng ở vị trí này nhưng không tham gia vào pha bóng, trọng tài sẽ không thổi phạt.
Ví dụ, trận đấu giữa Việt Nam và Thái Lan, Quang Hải chuyền bóng cho Tiến Linh. Nếu tại thời điểm chuyền, Tiến Linh đứng trên hậu vệ cuối cùng của Thái Lan thì đó là việt vị. Một ví dụ nữa về Ronaldo, cầu thủ này đứng gần khung thành hơn hậu vệ đối phương, nhưng bóng được chuyền cho Bruno ở tuyến hai. Như vậy, Ronaldo không tham gia tình huống này nên không phạm luật.
Trong những năm gần đây, công nghệ VAR (Video Assistant Referee) được áp dụng để hỗ trợ trọng tài xác định chính xác hơn. VAR giúp phát hiện tình huống chỉ tính bằng vài centimet, đảm bảo công bằng nhưng cũng gây ra tranh cãi khi trận đấu bị gián đoạn.
Một vài thông tin khác liên quan đến luật việt vị
Luật việt vị ra đời nhằm đảm bảo sự công bằng và tính chiến thuật trong bóng đá. Nếu không có quy định này, các tiền đạo chỉ cần đứng sẵn gần khung thành đối phương để chờ bóng chuyền lên. Khi đó rất dễ biến trận đấu thành những pha “rình mồi” nhàm chán và thiếu tính chiến thuật.
3 trường hợp không thổi việt vị
Theo điều luật chính thức, cầu thủ không bị thổi phạt trong những trường hợp sau:

- Nhận bóng từ quả phát bóng, quả ném biên hoặc quả phạt góc.
- Đứng ngang hàng với cầu thủ phòng ngự áp chót hoặc ngang bóng.
- Ở vị trí việt vị nhưng không tham gia nhận hay chuyền bóng.
IFAB – cơ quan điều chỉnh luật bóng đá – vẫn đang thảo luận để điều chỉnh luật việt vị theo hướng linh hoạt hơn. Một trong những đề xuất là cầu thủ chỉ bị thổi phạt khi toàn bộ cơ thể đứng trên hậu vệ cuối cùng, thay vì chỉ cần một bộ phận (vai, chân) vượt qua như hiện nay. Nếu được áp dụng, luật mới này sẽ giúp môn thể thao vua có thêm nhiều bàn thắng và giảm bớt tranh cãi.
Ưu và nhược điểm khi áp dụng luật việt vị
Dễ nhận thấy nhất, đó là luật được áp dụng sẽ đảm bảo tính công bằng, tránh tình trạng “cắm cọc” trước khung thành. Bên cạnh đó cũng khuyến khích lối chơi phối hợp và chiến thuật, Giúp bóng đá hấp dẫn, cân bằng giữa tấn công và phòng ngự.
Mặc dù vậy, không thể phủ nhận rằng, trong một số trường hợp, luật việt vị khó quan sát, dễ gây tranh cãi giữa trọng tài, cầu thủ và khán giả. Các tình huống xảy ra sẽ làm gián đoạn nhịp độ trận đấu khi trọng tài phải tham khảo VAR. Một số trường hợp quá “nhạy cảm”, chỉ chênh lệch vài cm khiến người hâm mộ khó chấp nhận.
Các chiến thuật liên quan đến luật việt vị
Bẫy và phá bẫy là 2 cụm từ được nhắc đến rất nhiều khi nói đến việt vị. Sau đây, NN88 chúng tôi xin tổng hợp một số chiến thuật mà các đội thường áp dụng:

- Bẫy việt vị: Hàng thủ dâng cao để “đẩy” tiền đạo đối phương vào thế việt vị. Đây là chiến thuật mà nhiều CLB áp dụng, điển hình như AC Milan thập niên 90.
- Chạy chỗ phá bẫy: Tiền đạo cần tinh tế trong việc căn thời gian bứt tốc, sao cho xuất phát đúng lúc bóng rời chân đồng đội.
- Đá chọc khe: Những đường chuyền chính xác xuyên qua hàng thủ có thể giúp cầu thủ thoát việt vị và tạo cơ hội ghi bàn.
Nếu bạn là người mới tìm hiểu bóng đá, hãy nhớ 3 điểm mấu chốt để nhận biết. Đầu tiên, quan sát thời điểm đồng đội chuyền bóng. Tiếp theo, xem cầu thủ tấn công đứng ở đâu so với hậu vệ cuối cùng và trái bóng và cuối cùng, xem xét cầu thủ đó có tham gia tình huống đi bóng hay không.
Kết luận
Luật việt vị là một trong những quy tắc quan trọng và đặc biệt nhất của bóng đá. Nó vừa mang tính chiến thuật, vừa tạo sự công bằng và hấp dẫn cho môn thể thao vua. Dù đôi khi gây tranh cãi, nhưng không thể phủ nhận rằng nếu thiếu đi luật này, môn thể thao vua sẽ mất đi rất nhiều sự kịch tính và chiến lược. Đăng ký tài khoản trên nền tảng NN88 ngay hôm nay, bạn sẽ được thỏa sức cá độ thể thao không giới hạn.